26 november-2 december: Koeien, stropers en strikken

Ik was van plan om deze keer wat meer achtergrondinformatie over Zambia te geven maar dat bewaar ik nog even. Ik merk dat mijn beeld van (het leven in) dit land met de dag verandert. Ik krijg er steeds meer informatie over, vanaf volgende week ongetwijfeld ook weer van mijn laatste gastvrouw en -heer.

De farm
De afgelopen dagen heb ik vooral rondgekeken op de farm van Dick. Ik was getuige van de ‘plunge dip’ op dinsdag. Om de twee weken moeten alle duizend koeien door een soort gracht met ontsmettingsmiddelen lopen. Dat houdt ze vrij van ziekten die door teken worden overgebracht. Van het kalf tot de zwaarste stier, alles moet kopje onder. De beesten schijnen het niet erg te vinden. Ze loeien er gezellig bij. Een pasgeboren kalfje hoeft nog niet. Verbeeld ik het me of kijkt het wat sip?

Vandaag heb ik met Dick vijf uur rondgereden op zijn farm die 25 vierkante kilometer beslaat. Daarmee behoort hij hier tot de kleine boeren. Maar we hebben het wel over een half Nationaal Park De Hoge Veluwe! Met bomen en struiken en daar tussenin gras dat de koeien eten. ‘Je ziet de beesten niet op z’n best’, zegt Dick wat spijtig. Het is de afgelopen maanden erg droog geweest en het gras begint nu pas te groeien.
We hebben de meeste kuddes bezocht, voor het grootste deel is het Bonsmara vee. Pinken en vaarzen worden apart gehouden en ook de jonge stieren lopen allemaal bij elkaar. Pas als de stier een jaar of drie is, mag hij bij de koeien. En dan wordt er duidelijk hard gewerkt… Het is de bedoeling dat de koeien jaarlijks een kalf produceren. Dit jaar zijn er 300 kalveren geboren. Als een koe een jaar niet drachtig wordt, gaat ze onverbiddelijk naar het slachthuis. Tja, het leven is hard op de boerderieë!

Stropers en strikken
Een belangrijke vijand van de Zambiaanse boer is de stroper. Poaching is aan de orde van de dag, elke week loopt er wel een koe in een strik. ‘Daarom kan ik eigenlijk ook nooit weg’, zegt Dick, ‘Als zo’n beest twee dagen vast zit, kan je hem afschrijven.’ Deze boer heeft duidelijk hart voor zijn dieren. Dat kun je merken aan hoe hij ze benadert en over ze praat. Als iemand van zijn personeelsleden een koe slaat met een stok, wordt hij op staande voet ontslagen. Ik fotografeer Dick terwijl hij zijn lievelingsstier aait. Het beest is zo mak als een lammetje maar heeft een beduidend ander formaat…

We vinden vandaag geen koe in een strik maar wel een jonge kudu. Daar lopen er veel van in het wild op de farm. Volgens Dick ligt het dier er al even. Samen met een medewerker bevrijdt hij het beest uit de strik. We kijken nog even naar de verwoede maar vruchteloze pogingen om op te staan. ‘We kunnen hier verder niets meer doen’, zegt Dick. ‘Misschien redt hij het, misschien niet. That’s life’.

Er gebeurde natuurlijk veel meer in de afgelopen week, kijk maar bij de foto’s.
Ik zit bij een klein lampje te schrijven, de stroom is weer eens uitgevallen. Meestal duurt dat hooguit een dag, nu zijn het er al twee. Er schijnt een transformator omgewaaid te zijn. Reparatie van zo’n euvel kan zo maar vijf dagen duren. Drie daarvan zijn we alvast niet hier. Morgen vertrekken we voor twee nachten naar Kafue National Park voor twee nachten. We slapen daar tussen de wilde beesten, heb ik begrepen. Als ik niet opgepeuzeld word, meld ik mij volgende week vanuit Kalomo, ongeveer vier uur rijden van hier. Mijn laatste standplaats, dan zit het avontuur er op. Kom ik weer lekker bibberen bij de kachel :-). 

Hoera,de stroom is terug!